Sheryl Sandberg, Chief Operating Officer (COO) en daarmee de belangrijkste vrouw van Facebook, is mijn nieuwe heldin. In een interview met Oprah Winfrey in O Magazine van april 2013 heeft deze intelligente, frisse en bescheiden dame mijn hart gestolen.
Zelden heb ik iemand in zo’n prominente functie – en dan ook nog in een door voornamelijk mannen gedomineerde wereld – gezien die zich zó kwetsbaar en eerlijk durft op te stellen. Dat getuigt van grote moed, wijsheid en authenticiteit.
Bij Oprah – waar anders? – biechtte ze op dat ze, ondanks dat ze haar sporen toen al ruimschoots had verdiend bij Google, nerveus was geweest tijdens haar sollicitatiegesprek met Mark Zuckerberg, de hoogste baas van Facebook. Menige vrouw in een vergelijkbare positie zou een dergelijke opmerking achterwege laten uit angst te worden versleten voor een slappe sissy, laat staan dat een man van hetzelfde kaliber dit ooit in een interview zou durven toegeven. Maar Sheryl doet het gewoon.
Deze dame heeft het binnen de keiharde zakenwereld ook aangedurfd om haar vrouw-zijn en moederschap publiekelijk te benoemen, iets wat zelfs in 2013 baanbrekend is. Want als er iets is dat je als vrouw in het arbeidsproces geleerd krijgt, is het wel om hierover nooit maar dan ook nooit te beginnen. Sheryl kiest echter haar eigen weg en waarschuwde Zuckerberg doodleuk om haar niet meer na half tien ’s avonds te bellen omdat ze nu eenmaal moeder is en dan naar bed gaat! Zouden meer moeders (en vaders!) moeten doen.
De eerste tijd na haar overstap van Google naar Facebook was ze onzeker of ze haar nieuwe functie wel aankon en of ze als veertigjarige niet te oud was voor Facebook (haar baas is vijftien jaar jonger). Ondanks haar status leed ze – net als veel andere vrouwen – aan het impostor syndrome: ondanks je succes voel je je alsof je een bedrieger bent. Als vrouwen succesvol zijn, schrijven ze dit namelijk in de regel toe aan geluk, hulp van anderen of hard werken. Mannen zijn daarentegen ervan overtuigd dat succes voortkomt uit hun daden of capaciteiten. Met deze scherpe analyse raakt ze een gevoelige snaar van talloze vrouwen over de hele wereld omdat ze zichzelf in haar herkennen. Doordat zij in haar hoge positie (in 2012 is ze als enige vrouw toegetreden tot de Board of Directors van Facebook) hier zo open over praat, is zij een rolmodel voor alle meisjes en vrouwen die bij tijd en wijle worstelen met dezelfde gevoelens.
Ook legt ze de vinger doeltreffend op een andere zere plek. Sheryl heeft als gepokte en gemazelde zakenvrouw ervaren dat iedereen – mannen zowel als vrouwen – doorgaans meeleeft met een succesvolle man en deze ruimhartig aanmoedigt op diens weg naar nog meer hoogtepunten. Maar als een vrouw succesvol is, vinden zowel mannen als vrouwen haar op slag minder aardig. Om die reden houden veel vrouwen hun successen liever voor zich of zelfs geheim. Sheryl was daar zelf ook geen uitzondering op, zo bekent ze in het interview. Toen ze in 2011 op de Forbes lijst van “World’s Most Powerful Women” stond, voelde ze zich zelfs zo erg in verlegenheid gebracht dat ze er niet over wilde praten. Hier ligt een schone taak voor ons allemaal, maar bovenal voor ons vrouwen, om hier verandering in te brengen. Wees aardiger onderling, gun elkaar het succes en steun elkaar. Samen komen we verder.
Jet Bussemaker, die onlangs nog zwaar onder vuur kwam te liggen over haar stellingname dat vrouwen niet moeten teren op de zak van hun man, zou nog een en ander van Sheryl kunnen leren. Laatstgenoemde pakt hetzelfde onderwerp heel wat subtieler én effectiever aan door vrouwen niet te betuttelen maar een verstandige en uiterst praktische raad te geven: loop in je werk niet veel te vroeg vooruit op eventuele gezinsuitbreiding waardoor je al voor je zwangerschap geen projecten meer aanneemt, ophoudt promotie na te jagen en als het ware achterover gaat leunen. In plaats daarvan moet je als vrouw, aldus Sheryl, je voet niet van het gaspedaal af halen totdat je met zwangerschapsverlof gaat. Nu ziet ze nog te veel vrouwen die al naar de uitgang zoeken zodra ze ook maar aan een baan beginnen. En dan ligt financiële afhankelijkheid op termijn op de loer.
Ronduit verfrissend vind ik dat ze geen antwoord heeft op de vraag hoe je als werkende vrouw en moeder van je eeuwige schuldgevoel af komt. Sterker nog, ze geeft toe het zelf ook te hebben, bijvoorbeeld als ze haar kindjes afzet op school en dan ziet hoe andere moeders daar blijven om mee te helpen.
Ze compenseert dit gevoel door iedere werkdag stipt om 17.30 uur naar huis te gaan om bij de kinderen te zijn (net als haar man trouwens). Toen zij dit de eerste keer op een vergadering aankondigde, was ze bang voor de reacties omdat je als vrouw ingeprent krijgt dat je nooit mag toegeven dat je naast je werk nog andere belangrijke dingen te doen hebt. Toen ze deze mededeling daarna nog eens publiekelijk herhaalde, ontstak er wereldwijd een ware storm van dankbetuigingen van hardwerkende seksegenoten die zich door haar lichtend voorbeeld gesterkt voelen ook voor hun gezin op te komen.
Sheryl laat zonder schroom zien dat zij een vat vol tegenstrijdigheden is. Zij is een uiterst succesvolle en machtige zakenvrouw maar tegelijkertijd soms ook onzeker en nerveus. Ze is een liefhebbende echtgenote en moeder die openlijk haar gezin koestert en afschermt maar tegelijkertijd geplaagd wordt door een knagend schuldgevoel als ze haar kinderen afzet op school en doorrijdt naar haar werk. Zij is zo heerlijk normáál. Zij is een van ons.
Het wordt hoog tijd dat Sheryl de politiek in gaat.
Move over, Jet Bussemaker! Here comes Sheryl!
© Pascale Bruinen
Herkennen jullie haar verhaal? Laat dan hier je reactie achter.
Hey Pacale, als trouwe ‘stalker’ van je columns ook nu weer genoten van je ruime taalschat. Ook mijn vrouw is bezig aan een indrukwekkende opmars binnen het arbeidsproces. Who the F.. am I, om haar hier niet bij te ondersteunen. Net zoals zij dat altijd bij mij heeft gedaan. Wel treffend om te lezen dat deze topvrouw besluit om gewoon op tijd naar huis te gaan. Ik zie het dagelijks om me heen dat collega’s onacceptabel lange werkdagen maken. Niet omdat zij dit zo graag willen maar simpelweg doordat zij hun gezins- en sociale leven wegcijferen ten gunste van de werkgever. Zogenaamd uit loyaliteit, in werkelijkheid om mee te gaan in dit prijzencircus van arbeidsuren. Zij vergeten dat deze werkgever nooit diezelfde loyaliteit zal teruggeven. En uiteindelijk wordt de tol betaald…
Hallo Marc, wat je schetst is heel herkenbaar. Het blijft vaak een spanningsveld tussen werk en privéleven maar met Sheryl als baken voel je je gesterkt om duidelijkere grenzen te trekken. En ik ben er van overtuigd dat iedereen, ook de werkgever zelf, daar uiteindelijk voordeel van zal hebben. Sheryl Sandberg heeft onlangs ook een boek uitgebracht dat uiteraard een bestseller werd; “Lean In”, over (succesvolle) vrouwen in het arbeidsproces. Misschien iets voor jouw vrouw? Al zal het zeker ook (juist!) leerzaam zijn voor mannen!